หลังจากที่สำนักพิมพ์ยิปซีตีพิมพ์หนังสือ “เซเปียนส์: ประวัติย่อมนุษยชาติ”(Sapiens: A Brief History of Humankind) ผลงานของ ยูวัล โนอาห์แฮรารี ศาสตราจารย์ประจำคณะประวัติศาสตร์ที่ Hebrew University of Jerusalem ซึ่งเชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์โลก ประวัติศาสตร์ยุคกลางและประวัติศาสตร์ทางทหารและได้รับกระแสตอบรับเป็นอย่างดีจากนักอ่าน รวมทั้งบุคลากรในแวดวงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านมานุษยวิทยา สังคมศาสตร์ ประวัติศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ฯลฯ และเป็นการจุดประเด็นคำถามที่ว่า “มนุษย์เรามาถึงจุดนี้ได้อย่างไร” จนกระทั่งเกิดการพูดถึงหนังสือเล่มนี้ในแง่มุมต่างๆ อย่างกว้างขวาง

เมื่อต้นปีที่ผ่านมา ทางสำนักพิมพ์ยิปซีจึงได้จัดพิมพ์หนังสือเล่มที่ 3 ของ ยูวัลโนห์อา แฮรารี “21 บทเรียน สำหรับศตวรรษที่ 21” (21 Lessons for 21st Century) ที่พูดถึงวิกฤตและ 21 บทเรียนที่เราต้องเผชิญและข้ามผ่านในศตวรรษที่ 21 หนังสือเล่มนี้ได้รับเสียงชื่นชมจากผู้อ่านว่าเป็นเสมือนคู่มือในการรู้เท่าทันวิกฤตและนำบทเรียนต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในศตวรรษที่ 21 ไปปรับใช้กับการดำเนินชีวิต

อย่างไรก็ตาม การเรียนรู้อดีตทำให้เรารู้ความเป็นมาของเผ่าพันธุ์เรา การอยู่กับปัจจุบันทำให้เรามองเห็นทางออกเพื่อเผชิญวิกฤตและการรู้เท่าทันอนาคต ทำให้เรามองเห็นสิ่งที่รออยู่เบื้องหน้าว่าเราจะต้องเดินไปในทิศทางใด ดังนั้น สำนักพิมพ์ยิปซีจึงได้นำเสนอผลงานสร้างชื่อเล่มสุดท้ายในซีรีย์ของยูวัล นั่นคือ “ประวัติย่อของวันพรุ่งนี้” (Homo Deus) ที่จะทำให้เราตระหนักถึงความสำคัญของการเรียนรู้ การรับมือกับนวัตกรรมและเทคโนโลยี จนถึงการเข้าใจตัวตนว่าเราสวมบทบาทใดในโลกใบนี้ และ “มนุษย์” ตัวเล็ก ๆ อย่างเราทำอะไรกับอนาคตได้บ้าง

ยูวัล นักวิชาการประวัติศาสตร์วัย 40 ผู้สนใจการค้นหาตัวตนภายใน และใช้เวลาปีละไม่ต่ำกว่า 30 วันในการปฏิบัติธรรม ใช้ชื่อหนังสือเล่มนี้ว่า “Homo Deus” หรือ “Human God” เพื่อสะท้อนให้เห็นคอนเซ็ปต์สำคัญที่ว่า จากเผ่าพันธุ์วานรสองขาที่มีความสามารถในการ “แต่งเรื่อง” เรากำลังก้าวข้ามขอบเขตไปสู่การทำตัวเสมือนพระเจ้า ซึ่งเป็นหนึ่งในเรื่องที่มนุษย์สร้างขึ้นมานั่นเอง

มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตเพียงอย่างเดียวที่ครองโลกได้ในระยะเวลาอันสั้น เราก้าวกระโดดเข้าสู่โลกของนวัตกรรมและเทคโนโลยี และใช้องค์ความรู้เหล่านี้ในการเขียนแผนที่ของโลกขึ้นใหม่ เราจัดการกับปัญหาสำคัญของมนุษย์ในศตวรรษที่ 16 อย่างการขาดแคลนอาหารและโรคระบาดที่คร่าชีวิตผู้คนในยุโรปนับล้านต่อปี เราสามารถยับยั้งเชื้อกาฬโรคที่แพร่ระบาดทั่วยุโรปและเอเชียในศตวรรษที่ 13 ฯลฯ เราใช้วิทยาการด้านการแพทย์จัดการกับโรคภัยไข้เจ็บได้อย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด ความก้าวหน้าทางการแพทย์ก็ทำให้มนุษย์มีอายุเฉลี่ยยืนยาวขึ้น ทว่าอย่างไรก็ตาม มนุษย์เรายังต้องเผชิญกับโรคภัยไข้เจ็บชนิดใหม่ ๆ อาทิ มีคนมากมายที่เสียชีวิตจากการบริโภคอาหารมากเกินไป เสียชีวิตจากโรคชรามากกว่าการติดเชื้อจากโรคร้าย เราฆ่าตัวตายมากกว่าทหารที่เสียชีวิตในสงคราม ผู้ก่อการร้าย หรืออาชญากรรม หรือกระทั่งในสหรัฐอเมริกามีผู้เสียชีวิตจากการกินอาหารขยะมากกว่าระเบิดพลีชีพของกลุ่มอัลกออิดะฮ์เสียอีก
ถึงอย่างนั้น มนุษย์ก็ยังมีความเชื่อว่า พวกเราสามารถ “แต่ง” เรื่องราวในอนาคตของเราเองด้วย เทคโนโลยีที่พัฒนาอย่างไร้ข้อจำกัด ที่นับวันจะเดินสวนทางกับแนวคิดทางด้านศีลธรรม ในขณะที่มนุษย์มองว่า ผู้สั่งสมเทคโนโลยีและอยู่เหนือทุนนิยมคือผู้ที่มีอำนาจ เรากลับละเลยสิ่งที่อยู่ภายใน เราลืมไปว่าวิทยาศาสตร์ไม่สามารถตอบคำถามได้ทุกอย่าง เรายังต้องมี ‘ชุดศีลธรรม’ เพื่อตัดสินใจในเรื่องที่ละเอียดอ่อน อย่างเช่น ผลประโยชน์ส่วนรวม ชีวิต หรือกระทั่งความเป็นความตาย

ยูวัลนำเสนอภาพอนาคตอันใกล้ให้เราเห็นว่า ในวันที่เราใช้ “เทคโนโลยี” ในการขับเคลื่อนโลก อาทิ การที่เราพึ่งพา “อัลกอริทึ่ม” ในคอมพิวเตอร์จนกลายเป็นปัจจัยที่ห้าของชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการใช้โดรน รถยนต์ไร้คนขับ การเขียนเพลง แต่งนวนิยาย สร้างภาพจำลองสามมิติ เอไอ หรือกระทั่งการสร้างอวัยวะเทียม ... แต่หากเราขาด “ชุดศีลธรรม” (moral code) ในการวิเคราะห์ปัญหา อนาคตที่นำโดย “มนุษย์” ที่ต้องการก้าวสู่ความเป็น “พระเจ้า” จะเดินไปในทิศทางใด

นี่คือหนังสือที่สร้างแรงสั่นสะเทือนไปทั่วโลกไม่แพ้ Sapiens: A Brief History of Humankind ทำให้บุคคลสำคัญระดับโลกอย่าง บิล เกตต์ และ มาร์ก ซัคเคอร์เบิร์ก ต้องหยิบยกประเด็นเกี่ยวกับ AI มากล่าวถึงมากขึ้น หลังจากที่ทั้งคู่ได้อ่านหนังสือเล่มนี้

มาร่วมตั้งคำถามและค้นหาคำตอบว่าด้วยอนาคตของมนุษยชาติร่วมกัน ใน “Homo Deus: ประวัติย่อของวันพรุ่งนี้” ผลงานมาสเตอร์พีสอีกเล่มของ ยูวัล โนอาห์แฮรารี ที่แปลไปแล้วกว่า 50 ประเทศ และทำยอดขายกว่าหลายล้านเล่มทั่วโลก

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่